Jak znaleźć najlepszy dla siebie rower? Poznaj najpopularniejsze rodzaje
Szukasz roweru, który spełni wszystkie Twoje oczekiwania, ale nie wiesz od czego zacząć? Nie przejmuj się! Być może liczba opcji, na pierwszy rzut oka, jest przytłaczająca, jednak to właśnie tak szerokie spektrum modeli sprawia, że poświęciwszy trochę czasu, jesteśmy w stanie wybrać rower, który pozwoli nam efektywnie rozpocząć jednośladową przygodę i pokochać niewątpliwie jedną z najwspanialszych dyscyplin jaką jest kolarstwo.
Zanim jednak przejdziemy do omówienia rowerów właściwych dla danego przeznaczenia, warto przemyśleć kilka najbardziej podstawowych kwestii.
Po pierwsze – gdzie, jak często i jak daleko chcesz jeździć
Każdy markowy rower jest projektowany tak, aby 100% jego potencjału ukierunkować na konkretny teren (górskie szlaki, polne i szutrowe drogi, miejski zgiełk, gładki asfalt itd.), dlatego zanim zaczniesz rozglądać się za swoim wymarzonym jednośladem, zastanów się, w jakich okolicznościach będziesz jeździć nim najczęściej.
– Gdzie?
Polska, w przeciwieństwie na przykład do Holandii (najwyższy punkt na granicy z Niemcami i Belgią: górka Vaalserberg – 322 m n.p.m; dla porównania: wzgórze Sowiniec z Kopcem Piłsudskiego w Krakowie – 384 m n.p.m.) oferuje najrozmaitsze tereny. Wieś, miasteczko, wielka aglomeracja, leśne ścieżki, górskie szlaki, specjalne parki rowerowe, a nawet pustynia (Błędowska, Kozłowska, Siedlecka…).
– Jak często?
Jeśli rowerem planujesz jeździć często, chcesz dojeżdżać do szkoły czy pracy, jeździć nim na zakupy, a w wolnym czasie lubisz wyjechać po prostu przed siebie, wtedy rower nie powinien być bardzo skomplikowany konstrukcyjnie, za to zbudowany na podzespołach wysokiej jakości. Dzięki temu najprostsze czynności serwisowe, jak czyszczenie łańcucha, wymiana dętki bądź linki hamulcowej, można wykonać samodzielnie, a rower nawet zimą, przy ujemnej temperaturze, nas nie zawiedzie.
– Jak daleko?
Gdy w planach mamy długie przejażdżki lub wręcz wielodniowe podróże, poza niezawodnością, rower powinien być maksymalnie wygodny. Czynnikami, które mają największy wpływ na nasz komfort, są przede wszystkim: geometria ramy (wyprostowana pozycja, szeroki rozstaw kół), wygodne i dobrze dopasowane siodełko, porządne gripy lub owijka, dobrej jakości opony, ale warto też pamiętać o szczegółach, jak choćby dwa komplety insertów umożliwiających zamontowanie dwóch bidonów.
Po drugie – gdzie dokonać zakupu?
Jeżeli już wiesz jaki rodzaj jazdy Cię interesuje, możesz przejść do wyboru miejsca zakupu. Gdy szukasz popularnego modelu, najlepiej udać się do stacjonarnego sklepu rowerowego, gdzie będziesz mógł obejrzeć m.in. rowery Kross, które niemal w każdej większej miejscowości, a zwłaszcza w mieście Kraków, mają licznych przedstawicieli handlowych.
Inną opcją jest sklep online. Większość profesjonalnych sklepów stacjonarnych prowadzi również sprzedaż wysyłkową poprzez sklep internetowy. Nawet gdy zdecydujesz się na zakup w sieci, warto odwiedzić punkt stacjonarny, gdzie możesz liczyć na fachowe doradztwo – np. upewnić się, czy wybrałeś właściwy rozmiar ramy (bike sizing), a także uzyskać wiele praktycznych informacji na temat postępowania z rowerem podczas pierwszych tygodni jazdy, jakich w instrukcji obsługi możesz nie znaleźć lub będą one w szczątkowej formie.
Istnieje również trzecia, w wielu przypadkach najlepsza opcja – zamówienie roweru przez Internet z odbiorem w sklepie stacjonarnym. Kupując w sklepie online i wybierając dostawę kurierską, musimy liczyć się z koniecznością zamontowania i skręcenia kilku elementów – zwykle są to: przednie koło, pedały oraz kierownica. O ile dwie pierwsze czynności nie wymagają specjalnych narzędzi, tak do śrubek kierownicy (zwykle w standardzie ahead) powinniśmy użyć klucza dynamoetrycznego.
Po trzecie – niezbędne akcesoria
Gdy już zdecydujesz o powyższych kwestiach, pomyśl o niezbędnych ubraniach – oprócz odzieży podstawowej, przydadzą się rękawiczki, kask oraz okulary; akcesoriach – jest ich mnóstwo, ale na start wystarczy koszyk z bidonem, oświetlenie, zestaw podręcznych kluczy (multitool), zapasowa dętka, pomka oraz torebka pod siodełko lub górną rurę ramy, w którą zapakujemy część z tych rzeczy.
Cenna rada: na odzieży i akcesoriach nie warto oszczędzać. Jeśli kupimy np. tanie oświetlenie, już w trakcie pierwszego niespodziewanego deszczu może przestać działać. Tani bidon to woda z posmakiem plastiku i nakrętka z kruchego tworzywa, która prędzej czy później się rozsypie. Niedroga pompka to niemal pewny ból ramienia po nabiciu 3 barów, a najtańsze, marketowe zapięcie, może nas kosztować weltschmerz (z niemieckiego: “ból istnienia”), gdy nie zastaniemy roweru tam, gdzie go zostawiliśmy…
RODZAJE ROWERÓW
Skoro już wiemy od czego zacząć, czas przyjrzeć się poszczególnym typom rowerów:
Ten niegdyś najbardziej pożądany typ roweru, umożliwiający osiąganie wysokich prędkości przelotowych na drogach utwardzonych, na przełomie lat 80 i 90 stracił na popularności za sprawą pojawienia się na rynku pierwszych seryjnie produkowanych rowerów górskich. Mimo to, wciąż pozostaje pierwszym wyborem wielu kolarzy.
Rowery szosowe charakteryzują się niską wagą sztywnej (nieamortyzowanej) ramy, dużymi kołami 28”, wąskimi oponami (23-28 mm) i charakterystyczną kierownicą, potocznie zwaną “barankiem”. Przy wyborze szosy najważniejsze jest dokonanie wyboru pomiędzy geometrią “race” a “endurance”. Ta pierwsza przeznaczona jest dla kolarzy stawiających osiągi na pierwszym miejscu, a druga oferuje wygodniejszą, bardziej wyprostowaną pozycję, świetną do miasta i na dłuższe przejażdżki.
Na marginesie warto odnotować, że rowery szosowe typu race, dzielą się jeszcze na kilka kategorii w zależności od zastosowania: time trial – jazda indywidualna na czas, triathlon – zawody w trójboju (pływanie, jazda rowerem, bieg), przełaj/cyclocross – wyścigi jesienno-zimowe (wrzesień-luty) itp.
Żaden z powyższych rowerów nie nadaje się na rozpoczęcie przygody z kolarstwem. Powszechnym błędem niezdecydowanych, jest zakup roweru przełajowego, który na pierwszy rzut oka może wydawać się połączeniem roweru szosowego z możliwościami rowerów górskich. Jest w tym trochę logiki, natomiast rowery te zostały stworzone do wyścigów trwających 60 minut, podczas których wygoda ma najmniejsze znaczenie. Stosunkowo wąska kierownica (na ogół o 2 cm szersza od klasycznych) i agresywna geometria nieamortyzowanej ramy sprawiają, że rower słabo radzi sobie na zjazdach. Z drugiej strony opony szerokości ~40 mm z bieżnikiem z kostką generują duże opory toczenia na drogach asfaltowych. Stąd też pojawiły się nowe rodzaje rowerów, jak np. gravel, o których nieco niżej.
Rowery tego rodzaju to maszyny stworzone dla kolarzy szosowych, którzy chcą się ścigać w zimowych warunkach. Do cyclocrossu (CX). Kropka.
Naturalnie nikt nikomu nie zabroni używania ich w inny sposób – bagażnik na sztycę, koszyk na kierownicę i można objechać takim rowerem na zakupy, lecz chcąc wydać pieniądze sensownie, przed zakupem roweru przełajowego warto przymierzyć się do rowerów szutrowych oraz XC.
Rowery przełajowe charakteryzuje niemal pozioma górna rura ramy, co ma ułatwiać podbieganie z rowerem na ramieniu na odcinkach, których przejechanie jest niemożliwe lub trwałoby dłużej niż podbiegnięcie. Do tego obowiązkowe hamulce tarczowe, które są dużo mniej narażone na zapchanie się błotem od klasycznych hamulców szczękowych. Oraz korby z jedną bądź dwiema tarczami o liczbie zębów 46/36, podczas gdy korby szosowe typu „standard” (profesjonalne) mają stopniowanie 53/39, a „compact” (amatorskie) 50/34.
Rower do triathlonu jest jedną z najbardziej wyspecjalizowanych odmian roweru szosowego. O ile rowerami przełajowymi da się jeździć na co dzień, tak rowery do triathlonu, time trialu i kolarstwa torowego nadają się tylko do treningów przed zawodami i startu w samych zawodach. Ich skoncentrowana na aerodynamice konstrukcja czyni je najszybszymi rowerami w jeździe po dobrych nawierzchniach na płaskich terenach, ale coś za coś – odbywa się to kosztem słabej zwrotności, utrudnionego hamowania, niskiej wydajności na podjazdach, wrażliwości na boczne podmuchy wiatru i oczywiście nienaturalnej, a więc bardzo niewygodnej pozycji zawodnika. Każdy posiadacz takiego roweru powinien w pierwszej kolejności kupić klasyczny rower szosowy do codziennych treningów i jazdy towarzyskiej.
MTB to dziedzina kolarstwa, która ewoluowała najszybciej i najprężniej. Szerokie spektrum modeli rowerów górskich daje możliwość zakupu sprzętu idealnie dopasowanego do naszych oczekiwań, lecz z drugiej strony może przytłoczyć i pozostawić nas zdezorientowanymi. Często słyszymy: „im więcej czytam o tych rowerach, tym mniej o nich wiem”. I trudno się dziwić, bo w ofertach nawet największych producentów można spotkać rowery, które trudno przyporządkować do jednej kategorii. Przykładem mogą być modele marki Giant – Anyroad i Fastroad. Nazwa pierwszego sugeruje rower uterenowiony, a znajdujemy w nim kierownicę zapożyczoną z rowerów szosowych, natomiast drugi, mimo prędkości w swojej nazwie, ma prostą kierownicę z rogami…
Aby uczynić wybór łatwiejszym, za podstawowe kryterium należy przyjąć rodzaj terenu, na jakim chcemy rozwijać swoją pasję oraz to, czy interesuje nas progres i ewentualna rywalizacja w zawodach, czy chcemy postawić na czystą rekreację.
Cechą charakterystyczną tego rodzaju rowerów jest zawieszenie, które ma zapewniać maksymalną efektywność jazdy, ale też dbać o nasze bezpieczeństwo i wygodę. Jego wariant determinuje podstawowe nazewnictwo rowerów MTB:
– rowery bez amortyzacji określane są jako „sztywne”,
– rowery z amortyzowanym widelcem – „hardtraile” (z ang.: hard – twardy, tail – tył)
– rowery z przednim i tylnym zawieszeniem – full (suspension).
Świetną ofertę różnego rodzaju rowerów MTB posiada polska firma Kross, dlatego warto sprawdzić takie modele jak Kross Hexagon, Kross Level – hardtaile, oraz Kross Moon, Kross Soil – rowery z pełnym zawieszeniem.
Ten typ roweru zdaje się być wynikiem próby stworzenia roweru uniwersalnego. Czy udaną? Spory trwały, trwają i zapewne trwać będą.
Mamy tu przede wszystkim rozwiązania z rowerów MTB: mocną, relatywnie masywną ramę z mocowaniami na ewentualne błotniki, przedni widelec amortyzowany i zazwyczaj hamulce tarczowe (w tańszych modelach mechaniczne, w droższych hydrauliczne).
Od rasowych rowerów górskich (np. XC), różni je przede wszystkim mniej agresywna geometria oraz wyraźnie węższe opony – bardzo często będą to Schwalbe Smart Sam 1,6”. Poza tym trudno znaleźć rower crossowy z kołami innymi niż 28 cali, podczas gdy w MTB wciąż popularne są koła 27,5”, a dla niższych osób niektórzy producenci przygotowują wersje na kołach 26”.
Największą zaletą popularnych ‘crossówek’ jest ich względna uniwersalność – wymiana opon na węższe lub szersze potrafi diametralnie zmienić odczucia z jazdy, natomiast największą wadą jest ich waga – duże koła i ciężki amortyzator (w większości modeli pracujący na stalowej sprężynie) potrafią sprawić, że całość waży ok. 13-14 kg.
Jeśli waga ma dla nas znaczenie, warto zainteresować się rowerami typu fitness (sztywny, lżejszy widelec), w których wymiana opon na crossowe całkowicie wystarczy do eksploracji dróg i ścieżek nieutwardzonych.
Efektywność zbliżona do rowerów szosowych, możliwości podobne do przełajowych, wygoda rowerów crossowych, a do tego komplet mocowań pod bagażniki? To właśnie gravel. Na co dzień może nam służyć jako rower do wszystkiego, a przed urlopem w kilkanaście minut możemy uzbroić go w bagażniki i sakwy, by w końcu wyruszyć nim w Bieszczady bądź gdziekolwiek nam podpowie wyobraźnia.
W specyfikację nie ma się co zagłębiać, bo każdy poważniejszy producent ma własny pomysł na charakterystykę tego roweru. Warto jednak zastanowić się nad materiałem ramy. W większości przypadków zaproponowane będzie nam różnej jakości aluminium, jednak bardziej ambitni producenci, widząc w tych rowerach duży potencjał wyprawowy, postanowili zbudować modele w oparciu o stal chromowo-molibdenową – najlepszy materiał na taki rower, o czym szerzej piszemy w recenzji MARIN FOUR CORNERS.
Kategoria miejska wśród rowerów to dosyć szeroka gama modeli i rodzajów, bowiem opisuje wszystkie rodzaje rowerów, które zaprojektowane zostały do jazdy w środowisku miejskim. Są to wersje stworzone do efektywnej jazdy na krótkich i średnich dystansach.
Wiele modeli rowerów miejskich oferuje zwiększoną wytrzymałość, muszą one podołać nierównościom złych nawierzchni czy krawężników. Niektóre rowery miejskie tworzone są ze szczególnym uwzględnieniem względów bezpieczeństwa, posiadają odporne na kradzież koła, łatwe montaże zamków itp. Niektórzy producenci, oferują nam holenderski styl, piękne formy i ponadczasową kolorystykę, wówczas znane są one również jako rowery klasyczne czy vintage.
Masz ograniczoną przestrzeń bagażową, chcesz korzystać z roweru w połączeniu z komunikacją zbiorową, a może masz sentyment do popularnych „składaków” z ubiegłego wieku? Jeśli tak, rower składany będzie świetnym wyborem. Dzięki technologicznemu postępowi, te niepozorne maszyny oferują dziś znacznie więcej niż można by się po nich spodziewać. Małe koła z małą inercją łatwo wprawić w ruch i zatrzymać, a po złożeniu roweru całość można zmieścić w niewielkim bagażniku samochodowym lub małym pokoju akademickim. Większość z nich jest wyposażona w biegi, więc nie musimy się obawiać podjazdów, a na zjazdach lub z wiatrem w plecy można się nimi nieźle rozpędzić.
Deskorolka na dwóch dużych kołach?! DUŻO WIĘCEJ! Te kultowe, stworzone do czystej zabawy rowery, to doskonały sposób na odstresowanie po ciężkim dniu w szkole lub pracy. Tak, tak – nawet jeśli na co dzień chodzisz w garniturze i nie jesteś już nastolatkiem, nie powinieneś z góry skreślać tego typu jednośladów. Rowery BMX można podzielić na kilka głównych kategorii, są to m.in.: jump, race i freestyle.
Warto wiedzieć, że wyścigi BMX, to sport olimpijski rozgrywany na specjalnym torze. Rowery tej dyscypliny są jednobiegowe, mają tylko jeden, tylny hamulec, a konstruowane są z naciskiem na uzyskanie niskiej wagi przy zachowaniu sztywności.
Rowery freestyle projektowane są do użytku w skate parkach i mogą posiadać dodatkowe komponenty do wykonywania akrobacji jak pegi czy układ kierowniczy z detanglerem/rotorem.
ROWERY TREKKINGOWE / TURYSTYCZNE
Rowery turystyczne, to zdecydowanie najbardziej pożądane rowery dla maniaków długich wypraw – z Polski przez całą Europę do hiszpańskiej Tarify, a stamtąd w półtorej godziny do marokańskiego Tangieru? Czemu nie! Są łatwe w obsłudze, niezawodne i wystarczająco mocne, aby poradzić sobie z dużymi bagażami. Rowery tego rodzaju znane są ze swojej niezwykłej wygody, a łatwość poruszania się nimi w większości terenów, to ich dodatkowy atut. Rowery tego typu mają jedną dużą wadę – nie są to rowery do szybkiej jazdy, dlatego na rajdach lub wyścigach nie pomogą zdobywać medali. Jeżeli chcesz połączyć szybkość i lekkość – postaw na rowery żwirowe (opisane wyżej).
ROWERY FIXIE (ostre koło) & SINGLE SPEED (wolnobieg)
Tego rodzaju rowery to świetne rowery miejskie, które zostały zaprojektowane z myślą o taniej i niezawodnej mobilności. Są doskonale przystosowane do płaskich dróg miejskich, ponieważ nie posiadają kół zębatych, a dodatkowo są bardzo zwrotne. Fixie to skrót od ”fixed wheel”, co oznacza, że tarcza korby jest połączona na sztywno z zębatką w kole tylnym, zatem kręcąc korbą do przodu tylne koło będzie kręcić się do przodu, a kręcąc do tyłu, będzie kręcić się do tyłu – podczas jazdy nie można przestać pedałować. Rozwiązanie „fixed gear” jest stosowane w rowerach torowych, niektórych rowerkach dla dzieci oraz w starych bądź stylizowanych na stare rowerach miejskich.
Napęd drugiego rodzaju rowerów jednobiegowych oparty jest na mechanizmie wolnobiegowym (zębatkowo-zapadkowym lub ciernym), który nie łączący na stałe pedałów z tylnym kołem, dzięki czemu po rozpędzeniu lub jeździe z górki, można przestać pedałować.
Niezależnie od zastosowanego w napędzie rozwiązania, rowery te są zazwyczaj tańsze, dostępne w szerokiej stylistyce, lecz przede wszystkim niezawodne i tanie w serwisowaniu.
Istnieje też rozwiązanie pozwalające na posiadanie w rowerze zarówno sztywnego koła, jak i wolnobiegu – mowa o piaście potocznie zwanej „flip-flop”, która z jednej strony ma zębatkę przytwierdzoną na stałe, a z drugiej na wolnobiegu. Aby zmienić typ napędu trzeba zdjąć i obrócić koło.
Rowery tego typu znane są z wygody użytkowania – posiadają komfortowe siodło, kierownicę oraz ramę, które pozwalają zmaksymalizować przyjemność z jazdy. Rowery tego rodzaju nie są ani szybkie, ani też wydajne, ale za to prezentują się rewelacyjnie i stworzone są do relaksującej jazdy. Rower cruiser doskonale nadaje się do jazdy po drogach lub utwardzonych ścieżkach, a jego głównymi zaletami jest wysoki komfort i przyjemne prowadzenie. Świetnie nadadzą się na przejażdżki w wielkim stylu po plaży lub promenadzie.
Tego rodzaju rowery to ukłon w stronę dawnych czasów. Rowery Classic i Vintage są popularne ze względu na ich niezwykła stylistykę i łatwość użytkowania. Rowery te są w większości inspirowane rowerami ulic Amsterdamu, dlatego też mają jedynie kilka lub też nie posiadają żadnych biegów. Pozycja podczas jazdy na tego typu rowerach jest zbliżona do tej na hybrydach, dlatego też są one doskonałe na krótkie przejażdżki.
Wiele z klasycznych oraz zabytkowych rowerów posiada liczne akcesoria uzupełniające ich wygląd i użyteczność, w tym między innymi przednie kosze czy podpórki.
Jest to obecnie jedna z najszybciej rozwijających się kategorii rowerów. Rowery zasilane elektrycznie posiadają silniki, które wspomagają pedały. E-rowery mogą należeć do wielu kategorii rowerów, w tym sprawdzają się zarówno do jazdy po drogach, jak i górach, a najpopularniejszy typ, to ten wykonany dla użytku w mieście. Rowery tego rodzaju zapewniają pomoc motoryczną podczas pedałowania roweru, dzięki czemu można łatwiej poruszać się pod górkę i po nietypowych powierzchniach.
W niektórych krajach rowery wspomagane mają narzucone pewne ograniczenia związane z mocą ich silnika lub prędkością maksymalną, dlatego warto poznać przepisy przed szaloną wyprawą.
Idealne do nauki jazdy na rowerze, pomagają zachować równowagę i jazdę po określonej linii. Rowery dziecięce dostępne są w zasadzie każdej kategorii, a najważniejszym czynnikiem odróżniającym je od rowerów tradycyjnych są mniejsze rozmiary ich opon. Aby dobrać rower do dziecka, należy zweryfikować rozmiar opon, który dostosowany do wzrostu, ma pomóc dziecku w sprawnej i komfortowej jeździe. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów rowerków dziecięcych, dlatego warto skonsultować ich zakup ze specjalistą, który pomoże dopasować pojazd do wieku i wielkości malucha.
NA KONIEC…
Jak widać z powyższej listy, jest w czym wybierać i nad czym się zastanawiać. Najlepszą radą, jakiej możemy udzielić niezdecydowanym, jest skierowanie się do fachowego sprzedawcy, który po zadaniu nam kilku podstawowych i kilku uzupełniających pytań, cierpliwie nas wysłucha i przy użyciu przystępnego języka dobrze doradzi. Radzenie się doświadczonych znajomych nie zawsze jest dobrym pomysłem, ponieważ nawet przy najlepszych intencjach, mogą nas podświadomie nakłaniać do wyboru roweru, jakim sami jeżdżą. Natomiast dobremu sprzedawcy będzie zależało przede wszystkim na długotrwałej satysfakcji klienta, aby nie wracał z narzekaniem, lecz uśmiechem. 🙂
No Comments